Địa điểm này nằm trên ranh giới hai xã Gio Hòa và Gio Sơn, huyện Gio Linh; cách nông trường Cồn Tiên 2km về phía Đông.

Vị trí Nam Đông nằm ở vùng giao điểm của ba con đường quan trọng 73, 74, 75; là một căn cứ chủ yếu của cụm lô cốt Vạn Kim - Nam Tây. Do có tầm chiến lược quan trọng ở miền Tây Gio Linh, nên sau năm 1947, thực dân Pháp đã tập trung xây dựng Nam Đông thành một cụm cứ điểm quân sự với hệ thống đồn bốt kiên cố. Tại đây, chúng đã huy động một đại đội lính chiếm đóng, canh giữ ngày đêm; xung quanh có nhiều nhà thờ Thiên chúa giáo là nơi tập trung nhiều tên tay sai, phản động đội lốt tôn giáo.

Trước tình hình đó, Bộ Chỉ huy mặt trận Bình Trị Thiên chọn trung đoàn 95, tiểu đoàn 230 dưới sự chỉ đạo của đồng chí Phùng Duy Phiên - tham mưu trưởng mặt trận phối hợp cùng tiểu đoàn bộ đội địa phương Quảng Trị và đại đội bộ đội địa phương huyện Gio Linh tổ chức đánh vào Nam Đông.

(Ảnh nguồn: http://xanhx.vn/)

 Đêm 3/3/1952, trung đoàn trưởng (trung đoàn 95) Lê Văn Tri củng Chính ủy Nguyễn Hữu Cần chỉ huy tiểu đoàn 310, 277 và du kích địa phương đồng loạt tấn công vào hệ thống đồn bốt của địch ở Vạn Kim, Nam Tây. Kết quả, quân ta dã tiêu diệt 29 tên, làm bị thương 11 tên, bắt sống 22 tên.

Tiếp theo, đến ngày 17/3/1952, một bộ phận của tiểu đoàn 230 bao vây vị trí Nam Đông. Hệ thống đồn bốt của dịch ở Tây Gio Linh bị uy hiếp, địch buộc phải điều quân tức tốc đến cứu viện. Nắm được ý đồ của thực dân Pháp, trung đoàn 95, đại đội 348 của huyện cùng du kích các xã Linh Châu, Linh An, Linh Bình thiết lập trận địa phục kích trên dường 74 cách vị trí Nam Đông 3km về phía Đông. Đúng 8h sáng ngày 18/3/1952, địch cho 80 xe cơ giới chở 1.200 quân ứng chiến (có Đông Hà lên giải tỏa Nam Đông đã bị lọt vào trận). Sau 5h chiến dấu quyết liệt, dũng cảm, quân ta đã diệt gần 800 tên dịch,  bắt sống 24 tên, phá hủy 15 xe cơ giới và 2 xe bọc thép, thu phần lớn vũ khí, quân trang quân dụng của dịch; tiểu đoàn 27 lính Âu Phi bị thiệt hại nặng: tiểu đoàn 7 ngụy binh bị xóa sổ hoàn toàn.

Sau khi diệt xong viện binh, các lực lượng vũ trang của ta chuyển sang tiêu diệt vị trí Nam Đông. Vào đêm 18/3/1952, quân ta đồng loạt tấn công vào đồn Nam Đông. Sau hơn nửa giờ chiến đấu, ta hoàn toàn làm chủ căn cứ này. Hệ thống tháp canh của dịch ở Tây Gio Linh bị đánh sập. Vùng căn cứ du kích được mở rộng, các đường hành lang Đông, Tây, Nam, Bắc của huyện Gio Linh được khai thông.

 Trận đánh điểm, diệt viện ở Nam Đông - Đường 74 thắng lợi là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng vũ trang ba thứ quân: bộ đội chủ lực, bộ dội địa phương và dân quân du kích. Đồng thời là kết quả của nghệ thuật nằm chờ địch và trình độ chỉ huy (vây đồn diệt viện) của quân dân trên mặt trận Quảng Trị. Chiến thắng Nam Đông - Đường 74 là kết quả của sự phối hợp chặt chẽ giữa 3 thứ quân, đồng thời là kết quả của nghệ thuật và trình độ chỉ huy "vây dồn, diệt viện" của quân và dân Quảng Trị; tạo ra sự sụp đổ hàng loạt hệ thống kim kẹp của thực dân Pháp ở địa bàn Gio Linh và tạo điều kiện cho chiến tranh du kích phát triển mạnh mẽ. Đây là một chiến thắng tiêu biểu có tiếng vang lớn không chỉ trong nước mà còn vang khắp ở nước ngoài, đến cả báo chí Pháp cũng hết sức ca ngợi và đã trở thành niềm tự hảo sâu sắc của nhân dân toàn tỉnh.

"Nam Đông cho đến Hà Thanh

Con đường bảy bốn hội tanh máu thù".

(Vè chiến thắng Nam Đông).

Để ghi dấu sự kiện này, tại vị trí Nam Đông, nhân dân huyện Gio Linh đã dựng bia công tích làm nơi giáo dục truyền thống cách mạng cho các thế hệ con cháu mai sau.